วิธีที่ควรทำมากที่สุด | ในการวัดค่า pH

ก่อนที่จะเรียนรู้วิธีการใช้งานเครื่องวัด pH เราควรทราบถึงความหมายของค่าพีเอชในเบื้องต้นก่อน พีเอชหรือ pH คือการวัดความเป็นกรด-ด่างของน้ำหรือสารละลายอื่นๆ โดยช่วงอยู่ระหว่าง 0 ถึง 14 โดยที่ค่าพีเอช 7 เป็นกลาง และค่าพีเอช ที่น้อยกว่า 7 แสดงถึงความเป็นกรดในขณะที่พีเอช ที่มากกว่า 7 หมายถึงด่างหรือเบส การวัดค่าพีเอชเป็นการวัดปริมาณไฮโดรเจนอิสระและไฮดรอกซิลไอออนในน้ำ น้ำที่มีไฮโดรเจนไอออนอิสระมากกว่าจะเป็นกรดในขณะที่น้ำที่มีไฮดรอกซิลไอออนอิสระมากกว่านั้นเป็นด่าง นอกเหนือจากการวัดค่าพีเอชของน้ำหรือของเหลวแล้วเรายังสามารถวัดค่า pH ของก๊าซ และ ค่า pH ในของแข็งเช่นดิน ผิวหนัง และอาหารได้อีกด้วยโดยใช้เครื่องวัดที่ออกแบบมาเป็นพิเศษดังรายละเอียดด้านล่าง

วิธีที่ควรทำมากที่สุดใน“การวัดค่า pH” คือการใช้ pH meter เป็นเครื่องมือที่ใช้วัดความเป็นกรด-ด่าง (pH) ของสารละลาย

หลักการทำงาน

พีเอชมิเตอร์ (pH meter) เป็นเครื่องมือทางอิเล็กทรอนิก มีส่วนประกอบหลัก 2 ส่วน ได้แก่ อิเล็กโทรด และเครื่องวัดศักย์ไฟฟ้า (volt meter) เครื่องวัดศักย์ไฟฟ้าจะเปลี่ยนค่าศักย์ไฟฟ้าที่วัดได้ให้เป็นค่า pH

การปรับเทียบมาตรฐาน (calibration)

ก่อนการใช้งาน จะต้องปรับเทียบมาตรฐาน (calibration) โดยการปรับเทียบกับสารละลายบัฟเฟอร์มาตรฐาน โดยการปรับที่นิยมใช้ คือระบบ two-point calibration ซึ่งจะปรับช่วง pH ที่ต้องการวัดด้วยสารบัฟเฟอร์ 2 ค่า เช่น pH 4 และ 7 หรือ pH 7 และ 10 ที่มีค่าครอบคลุมในช่วงที่ต้องการวัด ทั้งนี้เพื่อให้ได้ค่าที่ถูกต้อง

วิธีการวัด

ทำได้โดยล้างอิเล็กโทรดด้วยน้ำปราศจากไอออน (deionized water) หรือน้ำกลั่น (distilled water) และซับด้วยกระดาษทิชชู แล้วรีบจุ่มอิเล็กโทรดลงในสารละลายที่ต้องการวัดอย่างรวดเร็ว

การดูแลรักษา

การเก็บอิเล็กโทรดห้ามเก็บแห้ง โดยทั่วไปเก็บในสารละลายกรดที่มีค่า pH ประมาณ 3 และไม่เก็บหรือแช่ในน้ำกลั่น เพราะว่าไอออนที่อยู่ในอิเล็กโทรดจะแพร่ออกมาทำให้ความเข้มข้นของไอออนภายในอิเล็กโทรดลดลง โดยปกติแล้วควรทำความสะอาดอิเล็กโทรดประมาณเดือนละครั้งโดยการแช่ด้วยกรดไฮโดรคลอริก (HCl) ความเข้มข้น 0.1 โมลาร์ (M)

ปัญหาที่เกิดขึ้นในระหว่างการวัดค่า pH อาจมีสาเหตุที่แตกต่างกัน ตั้งแต่เครื่องวัดค่า สายเคเบิลและอิเล็กโทรด ไปจนถึงสารละลายบัฟเฟอร์ การวัดค่าอุณหภูมิและตัวอย่าง (การใช้งาน) ควรจดบันทึกเป็นพิเศษถึงอาการของปัญหา เนื่องจากข้อมูลนี้จะเป็นประโยชน์ในการค้นหาสาเหตุที่แท้จริงของความผิดพลาด ตารางต่อไปนี้ให้ภาพรวมของอาการและสาเหตุ

ค่าที่อ่านได้สูงเกินไป/ต่ำเกินไป หรืออยู่นอกช่วงค่า “—”

  • ตรวจสอบเครื่องวัดค่า สายเคเบิล อิเล็กโทรด ขั้นตอนการสอบเทียบ และอุณหภูมิของตัวอย่าง

ค่าไม่เปลี่ยนแปลง

  • ตรวจสอบเครื่องวัดค่า สายเคเบิล และอิเล็กโทรด

เวลาตอบสนองช้า

  • ตรวจสอบอิเล็กโทรดและตัวอย่าง/การใช้งาน

ออฟเซ็ตสูงหลังการสอบเทียบ

  • ตรวจสอบอิเล็กโทรด สารละลายบัฟเฟอร์ และขั้นตอนการสอบเทียบ

ความชันต่ำหลังการสอบเทียบ

  • ตรวจสอบอิเล็กโทรด สารละลายบัฟเฟอร์ และขั้นตอนการสอบเทียบ

ความผิดพลาดของการปรับเทียบ

  • ตรวจสอบเครื่องวัดค่า สายเคเบิล อิเล็กโทรด สารละลายบัฟเฟอร์ และขั้นตอนการสอบเทียบ

ค่าการวัดคลาดเคลื่อน

  • ตรวจสอบอิเล็กโทรดและตัวอย่าง/การใช้งาน

คำแนะนำในการเลือกซื้อ pH Meter

ควรเลือกซื้อ pH Meter จากผู้จำหน่ายที่เชื่อถือได้และแบรนด์ที่เป็นที่ยอมรับ และเพื่อให้ได้เครื่องวัดที่มีความแม่นยำสูงควรเลือกซื้อสินค้าที่มาพร้อมกับใบรับรองการสอบเทียบ Certificate of Calibration จากโรงงานผู้ผลิต แต่หากไม่มีใบรับรองสามารถส่งสอบเทียบกับผู้ให้บริการที่ได้รับการรับรอง ISO17025

(คลิกเพื่อดูสินเค้าเพิ่มเติม)

 

บริษัท ฮานนา อินสทรูเม้นท์ส (ประเทศไทย) จำกัด

ผู้ผลิตเครื่องมือวัดชั้นนำ

“เพราะเราเป็นผลิตภัณฑ์ที่ดีที่สุดสำหรับคุณ”

WITH GREAT PRODUCTS, COME GREAT RESULTS.

 

Email Addresses

info@hannathaicom

 

CONTACT US

Line : @hannathailand

FB : HannaThailand